Czym są pieczęcie chińskie?
Chińskie pieczęcie czyli yìnzhāng 印章 mają bardzo długą tradycję sięgająca ponad 3700 lat wstecz oraz są nieodłączną częścią sztuki kaligrafowania, łączą bowiem 2 w 1: kaligrafię oraz sztukę grawerowania. Ich funkcją było podpisanie ważnego dokumentu, podpisanie się autora na swojej pracy, a nawet oznaczenie materiału budowlanego, kiedyś każdy szanowny obywatel posiadał bowiem własną pieczątkę.
Za początek historii grawerowania uważa się okres dynastii Shang. W tamtych czasach ludzie używali prymitywnych noży oraz dłut, za których pomocą grawerowani znaki na skorupach źółwi oraz kościach zwierząt, te formy pisma chińskiego nazywane są dzisiaj甲骨文 (jiǎgǔwén), czyli "napisy na kościach wróżebnych". Warto dodać, że jest to obecnie najstarzej zachowana forma pisma chińskiego.
W późniejszych czasach zaczęto grawerować znaki na innych materiałach takich jak nefryt, kamień, brąz, ceramika i bambus. W okresie pierwszej wielkiej unifikacji pisma chińskiego, czyli czasach panowania cesarza Qin Shi Huang (dynastia Qin), posiadanie pieczęci zostało zarezerwowane tylko dla cesarza i dla wysokich rangą urzędników. Pięczęcie zaczęto je wtedy nazwać 印 yìn (czyli pieczęć, druk, drukować, grawerować). Dla ciekawostki: obecnie znak 印 jest często używany jako "wypełniacz" np. kiedy chcemy wygrawerować 3 znaki (np. nasze imię), a nie chcemy zostawiać pustej przestrzeni na pieczęci.
W czasach dynastii Shang pieczęcie zaczęły być używane na dużą skalę przez artystów oraz studia artystyczne. Za pieczęcie służyły głównie stosunkowo miękkie kamienie z rejonów prowincji Fujian. Również w tym okresie zaczęto używać pieczęci jako podpisów na obrazach i działach kaligraficznych. Kiedy dzieło zmieniało właściciela, to on także przybijał swoją pieczęć, dlatego też stare dzieła kaligraficzne i malarskie mają czasami ogromną ilość pieczęci.
Yan Zhenqing,《湖州帖》, Dynastia Tang, ok. 772 rok.
Zbiory Muzeum Pałacowego w Pekinie
Prawdziwa złota era pieczęci miała jednak miejsce w czasach dynastii Ming i Qing, gdzie sztuka grawerowania doszła praktycznie do perfekcji i stała na bardzo zaawansowanym poziomie.
W 2009 sztuka tworzenia pieczęci chińskich (razem z innymi sztukami typowo chińskimi) została wpisana na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Teraz jak znasz już krótką historię tworzenia pieczęci w Chinach, czy nie nabrałeś ochoty na stworzenie własnej, unikalnej pieczęci? Sztuka tworzenia pieczęci nie jest już dla wybranych. Tworzenie pieczęci jest egalitarne, prawdziwym DIY takim jak decoupage czy robienie na drutach, wspaniałą kreatywną formą spędzania wolnego czasu. Poniżej znajdziesz przydatne porady jak stworzyć własną pieczęć.
Jak stworzyć własną pieczęć?
Stworzenie własnej pieczęci nie jest trudne, jednakże stworzenie idealnej pieczęci wymaga cierpliwości oraz wielu lat doświadczenia. Przydatna jest także wprawna ręka, ponieważ ze względu na małą wielkość kamienia potrzebna jest duża precyzja. Chińscy mistrzowie grawerowania pieczęci potrafią stworzyć najbardziej skomplikowane pieczęcie w niecałą godzinę. Na początku nie ma co się spieszyć, liczy się precyzja i dobra zabawa. Jeżeli boli Cię ręka to zrób sobie przerwę lub nawet przełóż grawerowanie na następny dzień.
Krok po kroku jak stworzyć własną pieczęć z naszym zestawem do pieczęci:
1. Na początku należy zadecydować jaki wzór chce się wyrzeźbić. Na sam początek najlepiej wybrać prosty wzór z dostępnych w zestawie naklejek np. znak szczęście (fu, 福) lub konia.
2. Przygotować potrzebne narzędzia: drewniany stojak, dłutka, papier ścierny oraz wycięty wzór z naklejek.
3. Przygotować kamień, który będzie potem naszą pieczęcią. Miejsce gdzie później nakleimy nasz wzór (krótszy bok) należy lekko zetrzeć na papierze ściernym (powierzchnia powinna być gładka i równa).
4. Przygotowany kamień włożyć w stojak (drewniane imadełko), dokręcić śrubkę tak aby kamień mocno się trzymał. Stojak najlepiej postawić na stole.
5. Ostrożnie nakleić naklejkę na kamień. Naklejkę należy mocno przycisnąć oraz wygładzić (można użyć do tego np. karty kredytowej). Po chwili odkleić folię - wzór powinien w 100% być odbity na naszej pieczęci.
6. Z dostępnych dłutek wybierz to które ci najbardziej odpowiada i zacznij grawerować - musisz rzeźbić tak aby nie naruszać wzoru (czyli czarnego znaku).
7. Wzór powinien być wystający - im głębiej wyrzeźbisz pieczęć, tym lepiej będzie się ona odbijać na papierze.
8. Po zakończonej pracy, możesz jeszcze lekko przetrzeć pieczęć na papierze ściernym - wyrówna to nierówności i drobne błędy.
9. GOTOWE! Odbij swoją pieczęć i podziwiaj efekty swojej pracy!
10. Jesteś gotowy na kolejny krok? Zacznij grawerować bardziej skomplikowane wzory (np. zwierzęta).
Jak wygrawerować własne imię po chińsku?
Jeżeli masz jakąkolwiek styczność z j. chińskim to na pewno przybrałeś już swoje własne chińskie imię. Jak je wygrawerować na pieczęci? Na szczęście z pomocą przychodzi nam internet, wystarczy wyszukać w wyszukiwarce google (po angielsku) lub baidu (po chińsku) "generatorów pieczęci chińskich". Podaję dwa przykłady: TUTAJ lub TUTAJ. Wpisz swoje imię po chińsku, wybierz odpowiadający Ci wzór, styl czcionki, wielkość pieczęci i wygeneruj grafikę. Później wystarczy ją wydrukować i przenieść na papier kalkujący do pieczęci (dostępny w naszym sklepie). Następnie za pomocą odrobiny wody i pędzla możesz przekopiować ten wzór na kamieniu. Reszta kroków jak powyżej. Dla bardziej wprawionych: możesz sam napisać swoje imię od razu na kamieniu za pomocą czarnego tuszu.
YINNI czyli czerwona pasta do pieczęci czyli 印泥
Do odbicia pieczęci potrzebna jest specjalna czerwona pasta do pieczęci. Aby dowiedzieć się więcej na jej temat przeczytaj nasz artykuł "Pasty do pieczęci".
Opracowanie: Dorota Pingot-Kupść